Punimet ekonomike kanë pasur një ndikim të jashtëzakonshëm në mënyrën se si merren vendimet, si zhvillohen strategjitë dhe si përcaktohet politika.
Vitin e kaluar, “American Economic Review” (AER) përpiloj një listë të punimeve akademike më të rëndësishme gjatë ekzistencës së saj 100-vjeçare.
Duket u bazuar në listën e përpiluar nga AER, Buletini Ekonomik për herë të parë në shqip prezanton listën e 20 punimeve ekonomike kryesore në histori.
Lexoni mëposhtë listën e Buletinit Ekonomik (pa ndonjë renditje të veçantë):
“Përdorimi i njohurive në shoqëri” – “The Use of Knowledge In Society”
Data e publikimit: 1945
Autori: Friedrich Hayek
Konkluzioni: Çmimet duhet të jenë pika qendrore e të gjitha vendimeve ekonomike.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/35.4.519-530.pdf
“Kostoja e kapitalit, Financat e Korporatës dhe Teoria e Investimit” – “The Cost of Capital, Corporation Finance and the Theory of Investment”
Data e publikimit: 1958
Autorët: Franco Modigliani dhe Merton Miller
Konkluzioni: Vlera totale e tregut të një firme është e pandryshuar pavarësisht vendimeve për huamarrje.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/48.3.261-297.pdf
“A mund të shpjegohen lëvizjet e mëdhe të çmimeve të aksioneve me ndryshimin e politikave të dividentëve?” – “Do Stock Prices Move Too Much to be Justified by Subsequent Changes in Dividends?”
Data e publikimit: 1981
Autori: Robert Shiller
Konkluzioni: Luhatshmëria e çmimeve të aksioneve është shumë e madhe për t’iu atribuar thjesht informacionit të ri në lidhje me dividentët e ardhshëm realë.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/71.3.421-436.pdf
“Një sistem pothuajse ideal i kërkesës” – “An Almost Ideal Demand System”
Data e publikimit: 1980
Autorët: Angus S. Deaton dhe John Muellbauer
Konkluzionet: Ju mund të parashikoni kërkesat e ekonomive familjare duke u bazuar në kostot relative të “jetesës”.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/70.3.312-326.pdf
“Pasiguria dhe ekonomia e mirëqenies së kujdesit mjekësor” – “Uncertainty and the Welfare Economics of Medical Care”
Data e publikimit: 1963
Autorët: Kenneth J. Arrow
Konkluzionet: Tregu i kujdesit shëndetësor është shumë i cënuar nga rreziku moral dhe mungesa e informacionit të konsumatorëve për tu parë si diçka falas.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/53.5.941-973.pdf
“Disa prova ndërkombëtare mbi koston oportune midis rezultateve dhe inflacionit” – “Some International Evidence on Output-Inflation Tradeoffs”
Data e publikimit: 1973
Autorët: Robert E. Lucas, Jr.
Konkluzionet: Ju mund të modeloni se çfarë ndodh kur konsumatorët marrin vendime pa e ditur nëse një ndryshim i çmimit gjithashtu sinjalizon një ndryshim relativ të çmimit.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/63.3.326-334.pdf
“Roli i politikës monetare” – “The Role of Monetary Policy”
Data e publikimit: 1968
Autori: Milton Friedman
Konkluzionet: Ekziston një “normë natyrore e papunësisë”, ose numër i caktuar i vendeve të punës që një ekonomi mund të mbështesë.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/58.1.1-17.pdf
“Konkurrenca Monopoliste dhe Diversiteti Optimal i Produkteve” – “Monopolistic Competition and Optimum Product Diversity”
Data e publikimit: 1965
Autorët: Avinash K. Dixit dhe Joseph E. Stiglitz
Konkluzionet: Shumëllojshmëria e produktit mund të ndikojë në mënyrën se si tregu dikton ndarjen e burimeve. Tregu i konsideron fitimet, ndërsa një pikë optimale sociale merr parasysh suficitin e konsumatorit.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/67.3.297-308.pdf
“Një Teori e Prodhimit” – “A Theory of Production”
Data e publikimit: 1928
Autorët: Charles W. Cobb dhe Paul H. Douglas
Konkluzionet: Ju mund të kalkuloni se sa prodhim mund të japin një sasi e caktuar e kapitalit dhe e punës.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/18.1.139-165.pdf
“Taksimi optimal dhe prodhimi publik” – “Optimal Taxation and Public Production”
Data e publikimit: 1971
Autorët: Peter A. Diamond dhe James A. Mirrlees
Conclusion: Është e mundur të vendosni taksa që minimizojnë shtrembërimet dhe incentivat, dhe eliminojnë joefikasitetet e prodhimit.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/61.1.8-27.pdf
“Teoria e Kapitalit dhe Sjellja e Investimeve” – “Capital Theory and Investment Behavior”
Data e publikimit: 1963
Autori: Dale W. Jorgenson
Konkluzionet: Kostoja e financave (normat e interesit dhe rendimentet e kapitalit) dhe taksat duhet të nxisin vendimet e investimeve.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/35.4.519-530.pdf
“Prodhimi, kostot e informacionit dhe organizata ekonomike” – “Production, Information Costs, and Economic Organization”
Data e publikimit: 1972
Autorët: Armen A. Alchian dhe Harold Demsetz
Konkluzionet: Firmat duhet të masin vazhdimisht produktivitetin. Vetëm tregu i vetëm nuk është i mjaftueshëm për të gjeneruar rezultate kulmore – kërkohet gjithashtu një menaxhim i fortë, dhe firma do të përfitojë nga dedikimi i burimeve për këtë gjë.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/62.5.777-795.pdf
“Për pamundësinë e tregjeve me informacion eficient” – “On The Impossibility Of Informationally Efficient Markets”
Data e publikimit: 1980
Autori: Sanford Grossman
Konkluzionet: Në një botë të informacionit të shpërndarë, ekuilibri i çmimit në vetvete mund të jetë një burim informacioni për konsumatorët.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/70.3.393-408.pdf
“Ekonomitë e shkallës, diferencimi i produkteve dhe modeli i tregtisë” – “Scale Economies, Product Differentiation and the Pattern of Trade”
Data e publikimit: 1980
Autori: Paul Krugman
Konkluzionet: Teoria standarde e kostos krahasuese nuk shpjegon sa duhet tregtinë.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/70.5.950-959.pdf
“Migrimi, Papunësia dhe Zhvillimi” – “Migration, Unemployment and Development”
Data e publikimit: 1970
Autorët: John R. Harris and Michael Todaro
Konkluzionet: Në vendet e varfëra, individët migrojnë nga zonat rurale në ato urbane.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/60.1.126-142.pdf
“Ekonomia politike e një ‘rent-seeking’ shoqërie” – “The Political Economy of the Rent-Seeking Society”
Data e publikimit: 1974
Autori: Anne O. Kreuger
Konkluzionet: Tarifat janë më të mira për tu zbatuar nga shtetet sesa kuotat e importit.
Shkarko punimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/64.3.291-303.pdf
“Rritja Ekonomike dhe Pabarazia e të Ardhurave” – “Economic Growth and Income Inequality”
Data e publikimit: 1955
Autori: Simon Kuznets
Konkluzionet: Fazat e hershme të zhvillimit ekonomik karakterizohen nga rritje të pabarazisë së të ardhurave.
Shkarko publikimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/45.1.1-28.pdf
“Borxhi Kombëtar në modelin e rritjes neoklasike” – “National Debt In A Neoclassical Growth Model”
Data e publikimit: 1965
Autori: Peter A. Diamond
Konkluzionet: Borxhi i jashtëm dhe i brendshëm i qeverisë mund të zvogëlojë stokun e kapitalit në planin afatgjatë.
Shkarko publikimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/55.5.1126-1150.pdf
“Një teori e zonave optimale të monedhës” – “A Theory of Optimum Currency Areas”
Data e publikimit: 1961
Autori: Robert A. Mundell
Konkluzionet: Ju mund të kuptoni numrin optimal të njësive ekonomike për një zonë të caktuar monetare.
Shkarko publikimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/51.4.657-665.pdf
“Teoria Ekonomike e Ndërmjetësit: Problemi i Përfaqësuesit” – “The Economic Theory of Agency: The Principal’s Problem”
Data e publikimit: 1973
Autori: Stephen A. Ross
Konkluzionet: Ekziston një mënyrë për të shmangur rrezikun moral kur ju paguani njerëzit shuma të mëdha parash.
Shkarko publikimin: http://www.aeaweb.org/aer/top20/63.2.134-139.pdf
Nëse ju pëlqej lista e punimeve, dhe dëshironi të informoheni për çështje ekonomike në shqip, na pëlqeni faqen tonë në Facebook, dhe na rekomandoni te miqt tuaj. /Buletini Ekonomik/