Investimet e huaja direkte nga viti në vit po pësojnë rënie, e kjo shkak i jostabiliteti politik në vend që ka bërë që investitorët të mos ndjehen të sigurt që kapitalin e tyre ta investojnë në Kosovë.
Investitorët e huaj orientohen në vendet ku sundon rendi dhe ligji, në shtetet ku nuk ka korrupsion dhe krim ekonomik, derisa në Kosovë ligji që parasheh lehtësime doganore që nga viti 2015 ende nuk është funksionalizuar.
Kryetari i Odës Ekonomike Amerikane në Kosovë (OEAK), Arian Zeka, tha për Ekonomia Online se Kosova ka ngecur në reforma, e kjo si shkak i faktorit politik, i cili ka ndikuar në tërheqjen e investimeve të huaja direkte.
Zeka kërkoi nga Qeveria Kurti që të veprojë si shtetet fqinje e të bëjë vendin atraktiv për investimet.
“Trendi i investimeve të huaja direkte është në rënie nga viti në vit. Ne ia kemi dedikuar këtë rënie mungesës së stabilitetit politik, reformave në lehtësimin e të bërit biznes në vend. Në dy vitet e fundit është raportuar në raportin e Bankës Botërore, Kosova ka ngecur në reforma, kemi shënuar një regres sa i përket çështjeve të mira për investitorët dhe bizneset. Kosova duhet patjetër të filloj që të rrezikojnë stabilitet të jashtëm dhe të brendshëm në raport me fqinjët e saj që të bëhet vend me atraktiv për investime të huaja direkte. Faktorët politik janë faktor të rëndësishëm në tërheqjen e investimeve të huaja direkte. Në vitin 2015 ka paraparë lehtësime doganore për investitorët e huaj, e ato nuk janë funksionalizuar për shkak se legjislacioni dytësor dhe udhëzimet administrativ asnjëherë nuk janë nxjerrë. Në një situatë të tillë dalim jo serioz para investitorëve të huaj dhe të brendshëm”, u shpreh Zeka.
Për këtë rënie edhe Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës (OEK), Berat Rukiqi fajëson destabilitetin politik dhe mos sigurinë juridike.
Mes tjerash, ai kërkoj nga Qeveria të bëjë plan konkret dhe mekanizma stimulues për të nxitë investimet e huaja.
“Nuk kemi shifra 2019 po presim bilancin të Bankës Qendrore dhe institucioneve tjera. Por në raportet e fundit kemi një rënie të vazhdueshme që neve po prek sidomos në këto 6 vjet të bllokadave dhe mungesës së reformave. Mungesa e stabilitetit politik, mungesa e sigurisë juridike janë dy faktorët kryesor që kanë ndikuar në rënien e investimeve të huaja. Ka pasur ndikim të gjitha elementeve që lidhen me para shikueshmërinë e të bërit biznes në Kosovë. Këto janë të gjithë proceset politike që kanë përcjell vendin këto vit. Qeveria duhet me pa një plan të reformave dhe mekanizma të veçantë stimulues për me nxitë investimet e huaja”, tha Rukiqi.
Sipas të dhënave të Bankës Qendrore të Kosovës, 213 milionë euro ka qenë vlera e investimeve të huaja gjatë vitit 2018 , kurse në vitin 2017, vlera e tyre ishte në 287 milionë euro.
Kurse për vitin 2019 ende nuk ka shifra në lidhje me vlerën e investimeve.