Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti qe sot pjesë e një diskutimi virtual në kuadër të Samitit të Parisit, organizuar nga Presidenti francez Emmanuel Macron dhe Kancelarja gjermane Angela Merkel.
Hoti drejtuar Macron e Merkel, ka shpalosur parimet kryesore mbi të cilat do të zhvillohej rifillimi i dialogut për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës e Serbisë.
Më poshtë e gjeni fjalimin e plotë të Kryeministrit Hoti në Samitin virtual të Parisit, pjesë e së cilit ishte edhe Presidenti serb Aleksandar Vuçiq dhe përfaqësuesit e BE-së, Josep Borrell dhe Mirosllav Lajçak.
”I nderuari President Macron,
E nderuara Kancelarja Merkel,
I nderuari përfaqësues i lartë Borrel,
I dashur përfaqësues special i BE-së Lajçak,
I nderuari President Vuçiq i Serbisë,
Me kënaqësi të madhe kam pranuar ftesën për pjesëmarrje në këtë samit madhështor, i cili tregon angazhimin e Bashkimit Europian, respektivisht vendet tuaja për të mbështetur vendet e Ballkanit Perëndimor drejt integrimit europian.
Ky integrim mund të arrihet vetëm përmes promovimit të demokracisë, forcimit të shtetit të së drejtës dhe vendosjes së një paqeje të qëndrueshme dhe marrëdhënie të mira fqinjësore midis vendeve tona në të gjitha frontet.
Ju lutem më lejoni të nënvizoj se Republika e Kosovës mbetet e angazhuar fort për forcimin e institucioneve demokratike dhe sigurimin e rrugës së integrimit në BE.
Mbështetja për, dhe ruajtja e pavarësisë së institucioneve të zbatimit të ligjit, është në krye të angazhimit të qeverisë sime.
Vlerësohet gjerësisht ndihma dhe këshilla nga BE dhe EULEX për institucionet tona.
Ne jemi të përkushtuar të ruajmë regjistrime të mira të kritereve që janë të rëndësishme për të pasur besim të plotë të vendeve të BE-së ndaj angazhimit tonë për të avancuar shtetin e së drejtës. Në këtë linjë me dashamirësi kërkojmë të shqyrtojmë kërkesën tonë për liberalizim të vizave. Ne do të punojmë shumë për të avancuar statusin e integrimit të vendit tonë në BE në vendin e mundshëm kandidat.
Kosova, krahas vendeve tjera të rajonit, është goditur nga Covid-19.
Më lejoni t’ju falënderoj për mbështetjen që i keni dhënë popullit të Kosovës për ta përballuar këtë situatë emergjente përmes institucioneve të BE-së, si dhe drejtpërdrejt përmes qeveritë tuaja.
Po bëjmë gjithçka që mundemi për të parandaluar përhapjen e virusit, si dhe për të mbështetur ekonominë përmes një liste gjithëpërfshirëse masash të rimëkëmbjes ekonomike.
Në këtë aspekt, mirëpresim nismën e BE-së për të mbështetur vendet e Ballkanit Perëndimor përmes projekteve të përbashkëta në shkallë të gjerë, që ndihmojnë në tejkalimin e krizës ekonomike dhe sigurimin e lidhjeve më të mira dhe më të ngushta ekonomike midis vendeve të këtij rajoni
Zotëri President, zonja Kancelare, z. Borell,
Në përputhje me angazhimin e vendosur të vendit tim për paqen rajonale dhe marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë përmes bashkëpunimit rajonal, ne, sot kemi marrëdhënie të shkëlqyera dhe bashkëpunim të ngushtë me fqinjët tanë të parë, Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë dhe Malin e Zi në të gjitha fushat me interes të ndërsjellë, përfshirë lëvizjen e lirë të njerëzve dhe mallra, dhe në një gamë të gjerë partneritetesh rajonale.
Për Kosovën, marrëdhëniet fqinje me Serbinë vazhdojnë të mbeten një çështje shqetësuese.
Ne kemi filluar procesin e dialogut në vitin 2011 të ndërmjetësuar nga Brukseli. Ne kemi arritur një numër marrëveshjesh. Ato që janë zbatuar kanë përmirësuar jetën e njerëzve në të dy vendet.
Që nga fillimi i dialogut në vitin 2011, Serbia ka vazhduar të ndërmarrë fushata kundër anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare dhe duke lobuar kundër njohjes së Republikës së Kosovës nga shtetet e tjera. Praktikat e tilla të dëmshme dëmtuan procesin e normalizimit të marrëdhënieve tona si dy vende të pavarura.
Gjatë rrjedhës së dialogut, Serbia nuk tregoi synime të vërteta për normalizimin e marrëdhënieve midis dy vendeve. Përkundrazi, ajo e ka zgjatur procesin për të “blerë kohë” dhe për të vazhduar fushatat e tij kundër sovranitetit të Kosovës.
Praktika të tilla të ndjekura nga Serbia kanë çuar në një veprim të përgjegjshëm nga Kosova, siç ndodhi me vendimin e qeverisë së mëparshme për vendosjen e tarifës 100% për mallrat serbe.
Sidoqoftë, ne mbetemi të përkushtuar për një proces paqësor të normalizimit të marrëdhënieve tona, i cili mund të arrihet vetëm nëse Kosova dhe Serbia respektojnë shtetësinë e tjetrit.
Që në fillim, Qeveria e sapozgjedhur e Kosovës ka treguar një vullnet të mirëfilltë duke hequr të gjitha barrierat tarifore për mallrat nga Serbia, kryesisht për t’i dhënë një shans dialogut dhe për të arritur një marrëveshje përfundimtare detyruese ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, e cila duhet të përfundojë në mënyrë të ndërsjellë zyrtare njohja midis dy vendeve.
Ne besojmë se dialogu nuk ka alternativë. Ne jemi të gatshëm dhe të përkushtuar që të angazhohemi në dialogun Kosovë-Serbi në mënyrë të barabartë.
Por, ne besojmë me vendosmëri se dialogu duhet të ndjekë një afat kohor dhe kornizë të qartë të vlerave themelore dhe parimeve që duhen respektuar, në përputhje me perspektivën evropiane të të dy vendeve.
Ne besojmë se suksesi i këtij procesi thelbësor duhet të udhëhiqet nga parimet e mëposhtme:
1. Integriteti territorial i Republikës së Kosovës është i panegociueshëm, pasi është premisa kryesore mbi të cilën themelohet Republika e Kosovës dhe qëndron fort. Çdo shkelje shkon kundër parimeve dhe vlerave themelore të BE-së. Si i tillë është i papranueshëm.
2. Organizimi kushtetues i Republikës së Kosovës nuk mund të ndikohet, pasi garanton funksionimin demokratik të autoriteteve, barazinë në përfaqësim dhe mishëron parimin e shtetit qytetar, dhe jo të organizuar përgjatë linjave etnike. Prandaj, ndërhyrja në karakterin unitar të Republika e Kosovës do të ishte mënyra më e shkurtër për të de funksionalizuar shtetin e Kosovës dhe për ta shpallur atë të paqëndrueshme. Kjo nuk mund të ndodhë.
3. Marrëveshja me Serbinë duhet të jetë plotësisht në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, pasi që është i vetmi modalitet për t’i dhënë legjitimitet një marrëveshje të tillë.
Objektivat
Bazuar në këto parime, Kosova do të angazhohet në dialog me objektiva të qarta, bazuar në të cilën duhet të arrihet Marrëveshja:
1. Marrëveshja Gjithëpërfshirëse e Paqes midis Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë duhet të rezultojë në njohje reciproke. Pa një përfundim të tillë të këtij procesi Marrëveshja nuk mund të ketë sukses. Njohja e ndërsjellë midis dy vendeve është mënyra e vetme për të normalizuar marrëdhëniet dhe shtruar rrugën për të dy vendet për integrimin në BE.
2. Rezultati i kësaj marrëveshje duhet të jetë gjithashtu detyrimi i BE-së për të përfshirë njohjen e Kosovës nga pesë vendet e mbetura të BE-së.
3. Anëtarësimi i Kosovës në Kombet e Bashkuara duhet të jetë gjithashtu pjesë e rezultatit të marrëveshjes gjithëpërfshirëse të paqes mes Kosovës dhe Serbisë. Kjo natyrisht nënkupton zëvendësimin e Rezolutës 1244 të Sigurimit të Kombet e Bashkuara.
4. Ndjekja e anëtarësimit në organizata të tjera ndërkombëtare dhe hapja e qartë e perspektivës evropiane për Kosovën është objektivi ynë dhe apeli ynë krahas këtij procesi.
5. Dhe e fundit, por jo nga rëndësia – personat e zhdukur dhe viktimat e të gjitha formave të dhunës, viktimat e dëmeve të luftës, janë çështje e shqetësimit tonë maksimal në këtë proces. Asnjë normalizim nuk mund të bëhet përpara vendosjes së drejtësisë.
Bazuar në këto parime dhe objektiva, Republika e Kosovës është e gatshme të jetë një partner konstruktiv dhe bashkëpunues në dialogun duke arritur një Marrëveshje gjithëpërfshirëse dhe ligjërisht detyruese.
Faleminderit per vemendjen”./klankosova.tv/
