Në një nga eksperimentet më të njohura të psikologjisë, vullnetarët shikojnë një video të dy ekipeve të basketbollit, njëri ekip i veshur me bluza të bardha, tjetri i veshur me të zeza, duke pasuar një top basketbolli. Ndërsa shikojnë, vullnetarët duhet të numërojnë sa herë ekipi i bardhë pason topin. Rreth 25 sekonda pasi fillon video, një person me një kostum gorille ecën drejtpërdrejt në aksion për pesë sekonda.
Më pas, shikuesit shkruajnë numrin e pasimeve dhe u përgjigjen një sërë pyetjesh shtesë, të tilla si, “A keni vërejtur ndonjë gjë të pazakontë në video?”. Kur psikologët e provuan këtë për 200 njerëz, 46 përqind e tyre e humbën plotësisht gorillën. Kur studiuesit më vonë u treguan për këtë, shumë prej tyre refuzuan të besonin se kishin humbur diçka kaq të qartë dhe kërkuan të shihnin videon përsëri.
Por pse kaq shumë prej tyre nuk arritën ta shohin herën e parë? Për shkak se ata ishin shumë të përqendruar në numërimin e pasave, filtrat e tyre nervorë thjesht e kishin hedhur gorilën në dosjen e “postës së padëshiruar”. Ky eksperiment thekson atë që studiuesit e quajnë verbëri e paqëllimshme, paaftësia jonë e shpeshtë për të parë atë që është drejt përpara nesh, nëse nuk jemi duke u përqëndruar direkt në të. Në thelb, ne priremi të humbasim atë që nuk po kërkojmë.
Ky perceptim selektiv është edhe arsyeja pse, kur jemi duke kërkuar diçka, e shohim atë kudo. Ju ndoshta e keni provuar këtë me miliona herë. Ju dëgjoni një këngë një herë dhe papritmas duket sikur është gjithmonë në radio. Ju blini një stil të ri këpucësh dhe duket se të gjithë po i veshin. Sigurisht, asgjë në të vërtetë nuk ka ndryshuar në këto skenarë, përveç fokusit tuaj.
Provoni këtë eksperiment të vogël. Mbyllni sytë dhe mendoni për ngjyrën e kuqe. Tani hapni sytë dhe shikoni nëpër dhomë. A po del e kuqja kudo? Duke supozuar se elfët nuk i rilyen mobiljet tuaja ndërsa sytë ishin të mbyllur, ndryshimi juaj i perceptimit është për shkak të ndryshimit tuaj në fokus.
Në vend që të krijojmë një model kognitiv që kërkon negativen dhe bllokon suksesin, ne duhet të përqendrohemi në trajnimin e trurit tonë për të skanuar botën për mundësi dhe ide të reja. Kur truri ynë vazhdimisht skanon dhe përqendrohet në pozitiven, ne përfitojmë nga tre prej mjeteve më të rëndësishme në dispozicion për ne: lumturia, mirënjohja dhe optimizmi
