Oda Ekonomike e Britanisë ka thënë se në katër muajt e parë të vitit 2021, janë identifikuar 422 automjete të importuara që ishin me defekt ose të modifikuara në mënyrë jo të duhur, në mënyrë të tillë që ato nuk duhej të lejoheshin në rrugët e Kosovës.
Oda Ekonomike e Britanisë në Kosovë ka ngritur shqetësimet për veturat që qarkullojnë në rrugët e Kosovës.
Kjo Odë ka thënë se po bëhen mashtrime masive me vetura të importuara që shiten.
“Ka shumë raste të raportuara të automjeteve të paraqitura me dokumentacion të falsifikuar që synojnë të tregojnë se një automjet është më i ri se viti i tij i prodhimit. Kjo operohet për të sjellë makina në rrugë që nuk duhet të lejohen, si dhe mundëson mashtrim mbi blerësit e pafajshëm. Inspektimi para regjistrimit shërben për të identifikuar raste të tilla.
Oda Ekonomike e Britanisë në Kosovë, ka treguar se në katër muajt e parë të vitit 2021, Policia e Kosovës ka ndjekur penalisht 103 shkelje të tilla të identifikuara tek ata nga inspektime të tilla të automjeteve para regjistrimit.
“Sidoqoftë, BCCK më herët ka deklaruar se, kur është e nevojshme, do të tërheq vëmendjen ndaj gabimeve të qeverisë, në këtë rast gabimi i akomodimit të thirrjeve nga vendet e treta për të hapur tregun e Kosovës për shpërndarjen dhe shitjen e produkteve të padëshiruara dhe potencialisht të dëmshme te qytetarët tanë”, thuhet në reagim.
Tutje, Oda rikujton që më herët ka ngritur shqetësime se koalicioni i fundit qeverisës po shtyn përpara një masë që do të lejonte importin e automjeteve të përdorura në tregun e Kosovës për shitje të menjëhershme dhe përdorim afatgjatë pa inspektim të mëtejshëm nga inspektorët e autorizuar të Kosovës për të siguruar që automjetet plotësonin standardet ligjore në Kosovë.
Masa nuk ishte aplikuar megjithatë po konsiderohet përsëri nga Qeveria e re.
“Procesi i inspektimit në Kosovë nuk është një taksë e panevojshme për qytetarin ose barrë për sipërmarrësin, sepse inspektimi i duhur mbron mjedisin tonë, na shpëton jetën dhe parandalon mashtrimet ndaj qytetarëve tanë. Secili prej këtyre rreziqeve mbart kosto ekonomike për çdo qytetar në Kosovë dhe Qeveria është, me të drejtë, mbrojtëse e çdo interesi publik dhe mirëqenieje në këtë drejtim.
Në katër muajt e parë të vitit 2021, inspektimi dhe kontrolli i automjeteve identifikoi 422 automjete të importuara që ishin me defekt ose të modifikuara në mënyrë jo të duhur, në mënyrë të tillë që ato nuk duhej të lejoheshin në rrugët e Kosovës.
“Gjatë së njëjtës periudhë, kishte 1.631 automjete të cilat, gjatë inspektimit, kishin defekte teknike që kërkonin riparim para se të aprovoheshin. Për më tepër, këto inspektime sigurojnë një kontroll të vlefshëm dhe të rëndësishëm që mund të parandalojë mashtrimet e kryera ndaj qytetarëve të ndershëm në Kosovë. Rreth 5% e të gjitha automjeteve të përdorura të importuara në Kosovë rezulton se kanë një kilometrazh të pasaktë të regjistruar në instrumentet e automjeteve”.
Rreth 200 raste të mashtrimin në muaj
Oda Ekonomike e Britanisë ka treguar se ekzistojnë gjithashtu dëshmi statistikore se Policia e Kosovës ka marrë rreth 200 raporte çdo muaj të mashtrimit të pretenduar në shitjen e automjeteve.
“Ekzistojnë gjithashtu dëshmi statistikore se Policia e Kosovës ka marrë rreth 200 raporte çdo muaj të mashtrimit të pretenduar në shitjen e automjeteve të përdorura, ku instrumentet janë manipuluar qëllimisht për të treguar më pak përdorim të automjetit. Inspektimi (dhe regjistrimi efektiv i kilometrazhit të duhur në pikën e hyrjes) mbron qytetarët e Kosovës dhe buxhetin e shtetit. Përveç kësaj, ka shumë raste të raportuara të automjeteve të paraqitura me dokumentacion të falsifikuar që synojnë të tregojnë se një automjet është më i ri se viti i tij i prodhimit. Kjo operohet për të sjellë makina në rrugë që nuk duhet të lejohen, si dhe mundëson mashtrim mbi blerësit e pafajshëm”.
Si përfundim, inspektime të tilla lejojnë identifikimin e sistemeve të dëmtuara të sigurisë në automjetet e përdorura, të cilat janë të zakonshme për shkak të riparimeve nga aksidentet.
“Dëshmitë statistikore të mbajtura nga shërbimet e inspektimit sugjerojnë se rreth 5% e të gjitha automjeteve të përdorura të importuara kanë dëmtime nga aksidentet. Inspektimi i pavarur para regjistrimit është mënyra më efektive për të identifikuar këto automjete për të siguruar që të gjitha sistemet e sigurisë janë rinovuar siç duhet pas një aksidenti para se të regjistrohen për shitje përmes distribuimit dhe përdorimit në rrugët dhe autostradat e Kosovës”.
Oda pranon që ekziston një traditë ku Diaspora importon automjete nga BE-ja dhe se këto automjete gjejnë rrugën e tyre në tregun e Kosovës dhe se kostoja e inspektimit gjatë importit është barrë për një tregti të tillë. Sidoqoftë, barra e kostos për individët mund të adresohet nga regjimet e tarifave diferenciale ose zbritjet e taksave pasi kjo tregti është relativisht e vogël.
“Importuesit kryesorë janë ndërmarrjet tregtare, të cilat organizojnë import masiv të automjeteve në Kosovë dhe të cilat, në mënyrë të pafajshme pa dyshim, blejnë automjete të dëmtuara nga aksidentet dhe të dokumentuara në mënyrë mashtruese në BE dhe i transportojnë këto automjete problematike në Kosovë për t’i futur në treg. Këto probleme, ashtu si rasti i një udhëtari të pafajshëm të infektuar me COVID, kapen nga një proces i karantinimit dhe testimit që shërbimet e inspektimit të automjeteve të Kosovës e zbatojnë në të mirë të shtetit, policisë dhe në të mirë të qytetarëve të zakonshëm. Për këto arsye, është një rast i fuqishëm që Qeveria e Kosovës të refuzojë këtë përpjekje dashakeqe për të liberalizuar tregun e saj në këtë mënyrë”.
Drejtori Byrosë Kosovare të Sigurimeve, Sami Mazreku ka treguar ditë më parë se deri në fund të vitit 2020 numri i automjeteve të paregjistruara është 208 mijë e 10 apo 30 për qind e automjeteve në vend që nuk kanë regjistrim.
Numri i atyre që janë të regjistruara është 370 mijë, kurse sipas Mazrekut, kriter për Kartonin e Gjelbër është që vendi të ketë numrin e përgjithshëm të automjeteve të paregjistruara nën 5 për qind.
Në Kosovë janë rreth 1120 lloje të veturave të regjistruara, prej të cilave 10 markat më të preferuara të kosovarëve janë: VË, Opel, Mercedes-Benz, Audi, Ford, Renault, Peugeot, Fiat, BMË dhe Daimler Benz.
Në rrugët e Kosovës llogaritet që aktuakisht qarkullkojnë mbi 600 mijë vetura.
