Kosova do të duhej të përqendrohet në rritjen e produktivitet dhe krijimin e vendeve të punës, thuhet në raportin e fundit për Ballkanin Perëndimor të publikuar nga Banka Botërore (BB).
Sipas BB-së, Kosova dhe vendet e tjera të rajonit po rikthehen nga recesioni i vitit 2020 i shkaktuar nga pandemia COVID-19, falë një rimëkëmbjeje më të shpejtë sesa pritej.
“Prodhimi në vitin 2021 në Kosovë pritet të tejkalojë nivelet e vitit 2019 deri në fund të vitit, por rreziqet për parashikimin mbeten të larta pasi vendi vazhdon të përballet me pandeminë COVID-19”, njofton Banka Botërore, shkruan Telegrafi.
Në këtë raport theksohet se diaspora dhe rritja e besimit në konsum ka bërë që aktiviteti ekonomik për vitin 2021 të zgjerohet me 7.1 për qind.
“Aktiviteti ekonomik në vitin 2021 pritet të zgjerohet me 7.1 për qind pas një rikthimi më të fortë sesa pritej në vizitat e diasporës, rikthimin e besimit të konsumatorëve, dhe rritjen e kredive për konsum. Eksportet e mallrave vazhduan zgjerimin dhe diversifikimin gradual të tyre nga viti 2020. Megjithatë, presionet e ndjeshme të inflacionit, kryesisht nga çmimet më të larta të importit, mund të minojnë një rimëkëmbje më të fortë në investimet private”, thekson raporti.
Banka Botërore thotë se përshpejtimi i vaksinimit duhet të mbetet një prioritet i në të ardhmen e afërt.
“Menaxhimi i pandemisë, duke përfshirë vaksinimin e përshpejtuar, mbetet prioritet në të ardhmen e afërt. Valët dhe variantet e reja të pandemisë mund të rëndojnë perspektivën e rritjes nëse rivendosen kufizime më të rrepta ndërkombëtare apo brenda vendit në lëvizje”, thotë BB.
Ndërsa, menaxheri i Bankës Botërore për Kosovëm, Massimiliano Paolucci shprehet se vendi duhet të fokusohet në reforma afatgjata në krijimin e vendeve të punës.
“Duhet të krijohet një shtytje për më shumë mundësi ekonomike, me politika dhe investime që fokusohen në reforma afatgjata për të transformuar rrënjësisht modelin e rritjes së Kosovës në një model që krijon vende të punës duke u udhëhequr nga produktiviteti më i lartë. E njëjta thirrje vlen për të gjithë rajonin”, shprehet Paolucci.
Banka thotë se perspektiva për rajonin është përmirësuar ndjeshëm, me rritje të Prodhimit të Përgjithshëm Bruto që tani parashikohet të arrijë në 5.9 për qind në 2021, pas tkurrjes prej 3.1 për qind në vitin 2020. Rritja në rajon parashikohet të arrijë 4.1 për qind në 2022 dhe 3.8 për qind në 2023. Norma e varfërisë për rajonin parashikohet t’i rikthehet trendit të saj para-pandemisë me rënie, dhe të bjerë me rreth 1 pikë përqindjeje në 20.3 për qind, afër nivelit të vitit 2019.
“Rimëkëmbja në të gjithë rajonin vjen për shkak të fuqisë si në kërkesën e brendshme ashtu edhe në atë të jashtme. Një rikthim i mprehtë i konsumit të brendshëm dhe udhëtimeve në të gjithë Evropën ndihmoi në rritjen e remitancave të emigrantëve si dhe flukseve hyrëse të turizmit gjatë sezonit të verës të vitit 2021. Një rimëkëmbje e fortë në ekonomitë e përparuara i dha gjithashtu hov kërkesës për eksportet e rajonit”, vijon Banka Botërore, përcjell Telegrafi.
“Humbjet e vendeve të punës nga recesioni dhe pasojat e tij kanë prekur në mënyrë joproporcionale gratë dhe të rinjtë, gjë që mund të pengojë përpjekjet për të rritur normat historikisht të ulëta të rajonit për sa i përket pjesëmarrjes së tyre në fuqinë punëtore. Papunësia e të rinjve u rrit në 37.7 për qind në 2021 në Ballkanin Perëndimor, me 5.4 pikë përqindjeje nga qershori 2020, duke përkeqësuar më tej perspektivat e punësimit të të rinjve”, thekson BB.
Raporti gjithashtu shqyrton sfidat makro-fiskale dhe nxitësit e një rritje të gjelbër në rajon. Ballkani Perëndimor tani e gjen veten në një pikë kyçe vendimi në lidhje me tranzicionin e gjelbër që është i pashmangshëm.