Fondi për Sigurime Shëndetësore në Kosovë nuk ka arritur t’i arsyetojë mjetet mbi 1 milionë euro, të shpërndara për trajtimet mjekësore të palëve që i ka subvencionuar.
Kjo pasi qytetarët që përfitojnë nga këto fonde, pas përfundimit të trajtimit mjekësor nuk i dërgojnë pothuajse fare faturat e institucioneve mjekësore, ku marrin shërbim për mjekim, në Fondin e Sigurimeve Shëndetësore.
Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka ngritur dyshimet e saja për mënyrën sesi po menaxhohen fondet për trajtim mjekësor të qytetarëve jashtë vendit.
Sipas Udhëzimit Administrativ për Trajtim Mjekësor jashtë Institucioneve Shëndetësore Publike në Kosovë, secila palë përfituese e mjeteve për trajtim mjekësor, është e obliguar që pas trajtimit, të sjellë të gjitha faturat e shpenzimeve të mjekimit nga institucioni gjegjës në FSSH.
ZKA-ja gjatë auditimit të këtij institucioni, ka gjetur se nga 49 raste përfituese të mjeteve për trajtim të emëruara si raste emergjente në vlerë të gati 3 milionë eurove, vetëm 19 prej tyre kanë dërguar faturat e mjekimit në këtë institucion, kurse palët e tjera nuk kanë ofruar kurrfarë dëshmie të trajtimeve.
“Nga 49 mostra të testuara si raste urgjente në vlerë 2,949,376€, vetëm 19 raste kishin dërguar faturë në FSSH ndërsa pjesa tjetër nuk kanë dërguar asnjë dëshmi të trajtimeve”, thuhet në raportin e ZKA-së.
Ndërkaq, vlera financiare për rastet të cilat nuk kanë dërguar dëshmi është 1 milionë e 19 mijë e 205 euro, konstaton Auditori.
Si përfundim, FSSH nuk ka kërkuar fare nga palët faturat ose fletë lëshimet nga institucionet shëndetësore.
Përveç këtyre, nga 21 mostra tjera të testuara në vlerë të 318 mijë e 653 eurove, të cilësuara si raste jo urgjente vetëm një prej tyre e kishte dërguar faturën në FSSH. Vlera financiare për rastet të cilat nuk kanë dërguar dëshmi është gjithsej 288 mijë e 653 euro, përcjell Buletini Ekonomik.
Auditori shpjegon tutje se përkundër kërkesës së vendimit që palët të sjellin dëshmitë përkatëse, në Udhëzimin Asdministrativ për këtë Fond nuk është vendosur ndonjë mekanizëm, i cili i obligon palët të sjellin faturat për shërbimet shëndetësore. Nga Fondi thonë se Komisioni i barazimeve i themeluar në vitin 2019 është ende në proces të kryerjes së barazimeve me Institucionet Shëndetësore.
E mungesa e një strategjie të qëndrueshme dhe të qartë për arsyetimin e plotë të shpenzimeve për trajtimet mjekësore jashtë institucioneve publike në vend, shkakton vështirësi në menaxhimin e shpenzimeve dhe mund të krijojë mundësinë që të ndodhin pagesa të parregullta apo pagesa për shërbimet që nuk janë pranuar, përfundon ZKA.
Auditori i rekomandon Bordit Drejtues dhe Drejtorit të Fondit, që të krijojnë mekanizma efektiv për të siguruar se palët përfituese për rastet jo urgjente janë duke i respektuar obligimet për arsyeshmërinë e plotë të shpenzimeve të subvencionuara. Nëse kjo është e parealizueshme atëherë duhet gjithsesi të shqyrtohet mundësia e ndryshimit të Udhëzimit AdministratiA 03/2017.
Ndryshe, vlera e obligimeve të papaguara për trajtime mjekësore jashtë institucioneve shëndetësore publike, në fund të vitit 2020 ishte 6 milionë e 90 mijë e 705 euro, që krahasuar me vitin e kaluar kishte një zbritje prej 4 milionë e 401 mijë e 178 euro, pasi obligimet në fund të vitit 2019 ishin në vlerë të 10 milionë e 491 mijë e 883 eurove.
“Niveli i lartë i obligimeve ishte rezultat i mungesës së mjeteve financiare (edhe pse me buxhetin e rishikuar për vitin 2020 kishte një rritje prej 2,000,000€) në kategorinë e subvencioneve dhe transfereve”, thuhet tutje në raport.
Auditori tregon se Drejtuesit e FSSH kishin bërë kërkesa të vazhdueshme në Ministri të Financave për rritje të buxhetit në mënyrë që të realizohen obligimet por këto kërkesa nuk janë marrë parasysh në nivelin e kërkuar.
Sipas nenit 4, të UA 03/2017 për Trajtim Mjekësor Jashtë Institucioneve Shëndetësore Publike, “Çdo qytetar dhe banor/shtetas i Republikës së Kosovës ka të drejtë të aplikojë në programin për Trajtim Mjekësor Jashtë Institucioneve Shëndetësore Publike (TMJISHP), kur shërbimi i caktuar shëndetësor nuk ofrohet në institucionet publike shëndetësore, në pajtim me dispozitat e këtij Udhëzimi Administrativ”.
Në bazë të këtij neni, komisionet mjekësore në QKUK lëshojnë raporte për pacientët që duhet trajtuar jashtë institucioneve publike, kurse Bordi si organ i pavarur për TMJISHP aprovon kërkesat dhe obligon drejtorin e FSSH të nxjerrë vendimet për kompensim.(Mirjeta Shabani)/Buletini Ekonomik/