Cilësia e ajrit në qytetet evropiane, përfshirë Kosovën, është përmirësuar gjatë 20 viteve të fundit, veçanërisht në vitin 2020 për shkak të pandemisë Covid-19, por niveli i ndotjes ende kërcënon shëndetin e shumicës së banorëve të tyre, paralajmëroi Agjencia Evropiane e Mjedisit.
Ajri i ndotur është kërcënimi më i madh për mjedisin për shëndetin e njeriut dhe grimcat e imëta shkaktuan deri në 307 mijë vdekje në Bashkimin Evropian në vitin 2019, megjithëse ky numër është tre për qind më i ulët se në vitin 2005, ka thënë kjo agjenci.
Rreth 97 për qind e popullsisë urbane në BE në vitin 2019 ishte e ekspozuar ndaj niveleve më të larta të grimcave të imëta në ajër sesa rekomandohej nga Organizata Botërore e Shëndetësisë në udhëzimet e saj, dhe 94 për qind e tyre ishin të ekspozuar ndaj niveleve më të larta të oksidit nitrik.
Ekspozimi ndaj ajrit të ndotur ka qenë i lidhur me kancerin e mushkërive, sëmundjet kardiovaskulare dhe astmën, shkruan Reuters.
Të dhënat e përkohshme për vitin 2020 ende nuk janë verifikuar plotësisht dhe tregojnë njëfarë përmirësimi, ndoshta për shkak të kushteve të motit dhe masave të mbylljes në pandeminë Covid-19 që kanë kufizuar përkohësisht aktivitetin industrial dhe trafikun, vëren Agjencia Evropiane e Mjedisit.
Në të gjitha vendet e BE-së, por edhe në vendet e tjera evropiane, përfshirë Turqinë dhe Kosovën, 95 për qind e stacioneve të monitorimit të cilësisë së ajrit regjistruan përqendrime më të larta të grimcave të imëta në vitin 2019 sesa rekomandohet nga udhëzimet e OBSH-së.
Në vitin 2020, 92 për qind e tyre shënuan përqendrime të larta të rrezikshme.
Dioksidi i azotit u regjistrua nga 79 për qind e qelizave në para-pandeminë 2019 dhe 71 për qind vitin e kaluar.
Burimet e grimcave të imëta janë trafiku, industria dhe në Evropën Qendrore dhe Lindore shoqërohen gjithashtu me djegien e lëndëve djegëse të ngurta që përdoren për ngrohjen e shtëpive. Bosnja, Turqia, Polonia dhe Bullgaria janë ndër vendet me nivelet më të larta të këtyre grimcave, tha agjencia evropiane.
Nivelet më të larta të dioksidit të azotit, burimi kryesor i të cilit është transporti rrugor, u regjistruan në Gjermani dhe Luksemburg.