BE-ja po bën bast të madh për gazin natyror të lëngshëm (LNG) për të zëvendësuar miliona tonë gaz që blen aktualisht nga ofruesi i saj kryesor, Rusia, një shtet i akuzuar për nisjen e një lufte të paprovokuar agresioni kundër Ukrainës.
Si pjesë e një plani ambicioz për të forcuar pavarësinë energjetike dhe për të privuar Kremlinin nga shitjet fitimprurëse të karburantit, blloku po thyen rekorde mujore për importet e LNG.
Një marrëveshje e fundit me Shtetet e Bashkuara do të sigurojë një shtesë prej 15 miliardë metra kub (bcm) deri në fund të vitit, me synimin për të rritur furnizimet vjetore në 50 bcm para vitit 2030.
Çfarë e bën LNG-në kaq tërheqëse për BE-në?
LNG është gaz që është ftohur deri në -162ºC për të arritur një gjendje të lëngshme, një pikë në të cilën bëhet rreth 600 herë më e vogël. Kjo e bën më të lehtë transportin e LNG-së në rajonet e varura nga importi, si BE-ja, e cila importon rreth 90% të nevojave të saj për gaz.
Tanket dërgohen dhe shkarkohen më pas në portet e pajisura me terminale të specializuara, ku lëngu nxehet dhe kthehet në gjendjen e tij origjinale të gaztë. Nga atje, gazi transportohet përmes tubacioneve në termocentrale, fabrika dhe amvisëri.
E rëndësishmja, LNG prodhohet nga një sërë furnizuesish në mbarë botën, duke përfshirë SHBA-në, Katarin, Egjiptin, Izraelin, Nigerinë dhe Australinë, duke i ofruar bllokut një mënyrë për të diversifikuar zinxhirët e tij të furnizimit duke shmangur varësitë e reja.
Nga ana negative, kërkesa për LNG është jashtëzakonisht e lartë, me operatorë me kapacitet maksimal dhe vende të pasura që konkurrojnë për cisterna në të njëjtën kohë. Çmimet janë rritur në mënyrë të vazhdueshme në muajt e fundit dhe pritet të mbeten të larta për sa kohë që ndërprerja e shkaktuar nga lufta vazhdon.
Në një përpjekje për të parandaluar një garë deri në fund midis vendeve anëtare, Komisioni Evropian ka propozuar blerje të përbashkëta të gazit, duke u mbështetur në mësimet e nxjerra nga prokurimi i vaksinave kundër COVID-19.
Një tjetër disavantazh i madh është se infrastruktura ekzistuese LNG është shumë e përqendruar në shtetet bregdetare në Evropën Perëndimore. Kjo i lë vendet pa dalje në det të Evropës Qendrore dhe Lindore kryesisht të shkëputura nga rrjeti, një situatë që përjetëson varësinë nga tubacionet ruse.
Akoma më shqetësuese, LNG është një lëndë djegëse fosile ndotëse që kontribuon në ndryshimet klimatike. Përpjekja e BE-së për të rritur importet është kritikuar gjerësisht nga organizatat mjedisore, të cilat argumentojnë se strategjia bie ndesh me frymën e Marrëveshjes së Gjelbër Evropiane dhe angazhimet e marra sipas Marrëveshjes së Parisit.
“Fokusi në shkëmbimin e një burimi të karburantit të ndotur me një tjetër vazhdon të financojë shkatërrimin e mjedisit dhe abuzimet e të drejtave të njeriut dhe do të bllokojë gazin fosil për dekadat në vijim,” tha Silvia Pastorelli, një aktiviste për klimën në Greenpeace BE. /Scan tv/
