Për shkak të rritjes së madhe të çmimeve të energjisë dhe të benzinës në Europë po rikthehet ideja e vjetër e tatimit mbi fitimin e tepërt.
Tatimi mbi fitimin e tepërt konsiderohet si një instrument për të mbuluar nevojat financiare publike jashtëzakonisht të larta në kohë krize dhe lufte dhe është një taksë që vendoset mbi fitimet që tejkalojnë ‘fitimet normale’ dhe aplikohet vetëm një herë dhe jo në mënyrë të vazhdueshme. Për përllogaritjen e të ashtuquajturave fitime të tepërta kundrejt fitimeve normale merren si krahasim periudha e parakrizës apo kohët e paqes dhe përcaktohen fitimet që ishin të zakonshme në ato kohë.
Edhe pse mendimet e ekspertëve në lidhje me këto taksa janë të ndryshme institucionet e mëdha si Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) janë në favor të vendosjes së një tatimi mbi fitimin e tepërt.
Taksa të posaçme në vendet e BE-së
Spanja ishte vendi i parë i BE-së që vendosi në tetor 2021 aplikimin e një takse të posaçme për kompanitë e energjisë. Me të ardhurat nga kjo taksë taksat për faturat e shërbimeve u ulën nga 5 % në 0,5 %. Në mars të këtij viti BE-ja paraqiti disa udhëzime lidhur me taksimin e fitimeve të tepërta të prodhuesve të energjisë elektrike.
Italia aplikon po ashtu një taksë të posaçme që prek vetëm sektorin e energjisë. Periudha e tatimit u kufizua nga tetori 2021 deri në mars 2022 dhe tatimi nuk vendoset mbi fitimet por mbi xhiron e kompanive duke e bërë më të lehtë vjeljen dhe arkëtimin. Të ardhurat shtesë vlerësohet se do të jenë rreth katër miliardë euro.
Edhe Britania e Madhe dëshiron t’i lehtësojë qytetarët e saj nga rritja e fortë e kostove të energjisë elektrike. Ministri britanik i Financave Rishi Sunak prezantoi për këtë arsye në fund të majit të ashtuquajturën “taksë të papritur” me të cilën pritet të mblidhen rreth 5.9 miliardë euro. Taksa parashikon që kompanitë e naftës dhe të gazit si BP dhe Shell të paguajnë përkohësisht 25 % taksë mbi fitimet e tyre shtesë.
Hungaria po aplikon që nga maji i këtij viti taksa të posaçme për bankat, kompanitë e sigurimeve, kompanitë e energjisë, të tregtisë, të telekomunikacionit, për industrinë farmaceutike dhe linjat ajrore. Me të ardhurat nga këto taksa, të cilat do të jenë në fuqi për një periudhë të kufizuar për dy vjet, do të mbahen të qëndrueshme çmimet e gazit. Kritikët ankohen se taksat speciale prekin kryesisht kompanitë ndërkombëtare dhe jo vendase./Scan TV/
