Cilat vende në Evropë janë goditur më keq nga inflacioni?

Inflacioni në të gjithë Evropën u lehtësua pak në nëntor, por ai mbetet dyshifror pasi çmimet e larta të ushqimeve dhe faturat e energjisë vazhdojnë të shtrydhin buxhetet.

Inflacioni në Mbretërinë e Bashkuar u zbut nga niveli më i lartë i tetorit 41-vjeçar prej 11.1 përqind në 10.7 përqind në nëntor. Ishte një rënie më e mprehtë se sa pritej, pjesërisht falë rritjeve më të vogla në karburantet motorike.

Ndërkohë, inflacioni vjetor i eurozonës pritet të ketë arritur në 10 për qind në nëntor, nga 10.6 për qind në tetor, sipas vlerësimit të fundit të organit të statistikave të BE-së, Eurostat.

Reklama e sponzorizuar

I nxitur nga energjia dhe ushqimi, inflacioni i eurozonës kishte arritur një nivel të lartë historik që nga nëntori 2021 çdo muaj. Situata ishte përkeqësuar që nga pranvera me ndërprerje të tregut të lidhura me luftën në Ukrainë.

Vendet baltike vazhdojnë të jenë më të goditurat. Letonia, në veçanti, po përjeton nivelet më të larta të inflacionit në eurozonë me 21.7 për qind në nëntor, krahasuar me 7.4 për qind një vit më parë.

Rënia më e madhe e inflacionit ishte në Holandë, ku ai u zbut në 11.2 për qind në nëntor krahasuar me 16.8 për qind në tetor.

Duke ndjekur hapat e homologëve të saj në pjesë të tjera të botës, në korrik Banka Qendrore Evropiane (BQE) rriti normat e interesit për herë të parë në 11 vjet me një shumë më të madhe se sa pritej, pasi synon inflacionin e lartë.

Kjo u pasua nga një rritje tjetër rekord e normës në shtator, duke ngritur pyetje të reja nëse nxitimi për të bërë kredinë më të shtrenjtë dhe për të mbajtur nën kontroll inflacionin do t’i zhysë ekonomitë e mëdha në recesion.

Më 27 tetor, BQE rriti sërish normat e interesit, duke e rritur normën e saj të depozitave me 75 pikë bazë në 1.5 për qind, norma më e lartë në më shumë se një dekadë.

Më 29 nëntor, presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, paralajmëroi se inflacioni në eurozonë nuk kishte arritur kulmin dhe rrezikonte të rritet edhe më shumë se sa ishte parashikuar duke nxitur pritshmëritë për rritje të mëtejshme të normës.

Çfarë i shkakton këto norma inflacioni?

Evropa dhe pjesa më e madhe e botës po goditeshin tashmë nga rritja e çmimeve të energjisë të cilat kontribuojnë në inflacion, përpara pushtimit rus të Ukrainës në fund të shkurtit.

Konflikti ka përkeqësuar krizën energjetike duke nxitur shqetësimet globale që mund të çojë në një ndërprerje të furnizimeve me naftë ose gaz natyror nga Rusia. Moska tha në shtator se nuk do të rifillojë plotësisht furnizimet e saj me gaz në Evropë derisa Perëndimi të heqë sanksionet e saj.

Rusia zakonisht furnizon rreth 40 për qind të gazit natyror të Evropës.

Çmimet e shumë mallrave, veçanërisht duke përfshirë ushqimin janë rritur gjithashtu që kur bllokimet e pandemisë COVID-19 u prezantuan për herë të parë dy vjet më parë, duke tendosur zinxhirët e furnizimit global, duke i lënë të korrat të kalben dhe duke shkaktuar blerje paniku në supermarkete.

Lufta në Ukrainë përkeqësoi përsëri në mënyrë dramatike perspektivën, pasi Rusia dhe Ukraina përbëjnë gati një të tretën e grurit dhe elbit global, dhe dy të tretat e eksporteve botërore të vajit të lulediellit që përdoret për gatim. Ukraina është gjithashtu eksportuesi i katërt më i madh në botë i misrit. /Scan tv/