Rritja më e fortë se sa pritej e PBB-së në vitin 2023 do të ngadalësohet pasi kushtet më të shtrënguara financiare, rritja e dobët e tregtisë dhe besimi më i ulët i biznesit dhe konsumatorit vazhdojnë të ndikojnë në ekonomitë globale, ka thënë Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD).
Në raportin e tij të fundit të perspektivës ekonomike, OECD projekton në analizën e saj dy herë në vit të tendencave dhe perspektivave kryesore globale për dy vitet e ardhshme, një ulje të butë për ekonomitë e përparuara. Globalisht, ai parashikon që rritja do të lehtësohet në 2.7% në 2024, nga 2.9% këtë vit, përpara se të rritet në 3% në 2025, për shkak të rikuperimit të rritjes reale të të ardhurave dhe normave më të ulëta të interesit.
Megjithatë, më parë, OECD kishte parashikuar një ngadalësim të rritjes për shkak të leximeve të dobëta të PMI (anketimi që tregon ndjenjën e biznesit) në shumë ekonomi të mëdha, ngadalësimin e rritjes së kredisë dhe nivelet e vazhdueshme të ulëta të besimit të konsumatorëve. Ekonomitë e përparuara përballen përgjithësisht me një rritje më të ngadaltë sesa tregjet në zhvillim, dhe performanca e Evropës është duke mbetur prapa Amerikës së Veriut dhe ekonomive të mëdha aziatike.
Europa, ku ekonomia ndikohet ngushtë nga normat e larta të interesit dhe ku kostot më të larta të energjisë zvarriten mbi të ardhurat, përballet me një rrugë veçanërisht të vështirë për t’u rikuperuar plotësisht. Në të kundërt, rritja e PBB-së është mbajtur më mirë në Shtetet e Bashkuara dhe në shumë ekonomi të tjera prodhuese të mallrave. Tregu në zhvillim dhe ekonomitë në zhvillim kanë mbajtur kolektivisht ritme rritjeje afër atyre që shiheshin para pandemisë.
Sipas OECD, eurozona mund të presë me padurim një rritje vjetore të PBB-së prej 0.5% për tre muajt e fundit të 2023. PBB-ja e bllokut pritet të rritet me 0.6% këtë vit, e ndjekur nga 0.9% në 2024 dhe 1.5% në 2025 respektivisht. Rritja është zvarritur në Europë, ku rëndësia e financave bankare është relativisht e lartë dhe presioni mbi të ardhurat nga kostot më të larta të energjisë ka qenë veçanërisht i fortë. Megjithatë, duke parë përpara, konsumi pritet të jetë i fortë për shkak të tregjeve të shtrënguara të punës dhe rritjes së të ardhurave reale ndërsa inflacioni po ngadalësohet.
Nga ana tjetër, parashikimi vlerëson gjithashtu se ndikimi i plotë i politikës monetare më të shtrënguar në bllok pritet të shfaqet dhe aktiviteti mund të goditet më fuqishëm se sa pritej. Inflacioni total ka rënë pothuajse kudo gjatë vitit të kaluar, i ndikuar kryesisht nga një nivel i moderuar i çmimeve të energjisë në gjysmën e parë të 2023. Në të gjithë vendet e OECD-së, normat e papunësisë mbeten të ulëta me një pritshmëri prej 5.1% për vitin 2024 dhe 2025. Ekonomia globale është në rrugën drejt kthimit të inflacionit në objektiv pa një ngadalësim të dukshëm të rritjes ose një rritje të mprehtë të papunësisë, duke rezultuar në rritje më të mirë se sa pritej në 2024.
Për të ruajtur këtë perspektivë, OECD sugjeron që të vazhdohet me politikën aktuale të shtrënguar monetare derisa të ketë shenja të qarta se inflacioni mbahet nën kontroll, duke lënë hapësirë për disa rritje shtesë të normave nëse është e nevojshme. “Nevoja për të mbajtur presionin në rënie mbi inflacionin do të kufizojë hapësirën për uljen e normës së politikës deri në vitin 2024,” thuhet në raport. OECD po kërkon gjithashtu një politikë fiskale të kujdesshme, duke vënë në dukje se qeveritë përballen me kosto në rritje për të rifinancuar borxhet e tyre në rritje, ndërkohë që mashtrojnë shpenzimet shtesë për plakjen e popullsisë, tranzicionin klimatik dhe mbrojtjen.
Disa nga ekonomitë më të forta në Eurozonë kanë parë që kostot e tyre të huamarrjes sovrane të rriten në qiell vitin e kaluar, yield-et e obligacioneve 10-vjeçare të Gjermanisë po rriten gjithnjë e më afër 3% ndërsa Italia ka tejkaluar 4.5% kohët e fundit. Për të shmangur goditjet e ardhshme, planet e qarta të shpenzimeve dhe taksave janë të rëndësishme dhe forcimi i investimeve, veçanërisht “progresi më i shpejtë drejt dekarbonizimit është gjithashtu thelbësor”, theksoi gjithashtu raporti./Scan tv/
