Viti 2019 po mbyllet pa krijim të qëndrueshëm ekonomike ku periudha e zgjedhjeve të jashtëzakonshme dhe tani situate aktuale politike në vend pa formim të institucioneve, kanë ndikuar negativisht në të bërit biznes. Kështu vlerësojnë Oda Ekonomike e Kosovës dhe Oda Amerikane e Kosovës, sipas së cilave vonesa e krijimit të institucioneve mund të sjellë edhe migrim në Kosovë.
Drejtuesit e odave ekonomike në Kosovë kanë bërë thirrje për krijim sa më të shpejtë të institucioneve, që siç janë shprehur ata, në fillim të vitit të ardhshëm të jetë një qeveri funksionale me të cilën mund të bisedojnë për ekonominë.
Drejtori i Odës Ekonomikë të Kosovës, Berat Rukiqi, në një konferencë për media, tha se periudha e mos-krijimit të institucioneve, është një arsye shtesë që ka ndikuar negativisht në konfidencën e të bërit biznes, nisur nga kompanitë vendore, e pastaj është përçuar edhe sinjal negative në investitorët e huaj.
“Vonesa e krijimit të institucioneve është me dëme të pariparueshme për ekonominë Kjo mund të rezultojë në migrim dhe pasoja në komplet strukturën e vendit. Andaj ne duam të besojmë që politikanët do të jenë të arsyeshëm dhe në fillim të vitit të kemi një qeveri funksionale me të cilën mund të bisedojmë për atë që është me rendësi për ne, ekonomia dhe sektori privat si bartës i zhvillimit ekonomik të vendit”, tha ai.
Sipas tij, ajo që po ashtu ka ndikuar është edhe periudha paraprake e ngarkuar me temën e dialogut e me tema të tjera që sipas tij kanë më shumë një ngjyrim të politikave ditore e të garës së ngushtë mes partive politike.
Këto tha Rukiqi, e kanë penguar edhe reformën në politika fiskale e në politika ekonomike dhe ka rezultuar me ngecje të shumë investimeve.
“Po e mbyllim vitin 2019 dhe nuk kemi arritur të krijojmë rrethana të qëndrueshme ekonomike , jo 4%, jo 4.5 por të shkojmë edhe tutje në 7 e 8 me investimet private të kompanive tona dhe kompanive tjera që mund të jenë investitorë seriozë nga vendet e tjera, sidomos në sektorët që kanë potencial të caktuar”, tha ai.
E Arian Zeka, drejtor i Odës Ekonomike Amerikane tha se gjatë vitit 2019 nuk ka pasur të arritur të madhe në tërheqjen e investimeve të huaja.
“Është për keqardhje që ky fundvit kur nxjerrën bilancet qofshin ato pozitive, ose të tjera, nuk është një mundësi e mirë për të folur, për të dhënë e prezantuar këtu rezultatet pozitive për atë që është promovuar si vit i zhvillimit ekonomik nga ana e Qeverisë së Kosovës. Ajo që po ashtu është për keqardhje është që edhe në aspektin e tërheqjes së investimeve të huaja direkte nuk është se kemi pasur ndonjë të arritur shume të madhe në vitin 2019, ndoshta kanë dy tre raste krejt kjo më e fundit kontrata e cila është nënshkruar së fundmi për financimin e ndërtimit të impiantit të ri për gjenerimin e energjisë elektrike nga burimet alternative”, tha ai.
Në këtë konferencë, si pengesë u theksua edhe mungesa e sigurisë juridike, dhe paparashikueshmëria, ku sipas Rukiqit, askush nuk është i gatshëm të hyjë në një ambient të paparashikueshëm ku një qeveri ose parlament mund të sjellë vendime të pa menduara që mund të kenë pastaj pasoja në tërë ekonominë e vendit.
Ndërsa për ligjin e pagave, ai tha se është i duhur vendimi i Gjykatës Kushtetuese, ndërkohë theksoi se në vitin 2020, ky ligj do të duhej të merrte parasysh kontekstin ekonomik nëpër të cilin janë duke kaluar.
